امروزه کودکان هم به استفادهکنندگان لینوکس اضافه شدهاند. از همین رو، خانوادهها به دنبال راهی برای کنترل ساعات مصرفشده پای سیستمهای کامپیوتری هستند. همچنین آنها تمایل به مسدود کردن سایتهای نامناسب برای جلوگیری از مشاهدهی اتفاقی آنها توسط کودکان دارند.
در این مطلب به معرفی ۵ راه جهت دستیابی به این دو هدف میپردازیم.
محدودیت استفاده توسط elementaryOS
بیشتر سیستمعاملهای تحت لینوکس نرمافزاری پیشفرض برای این کار ندارند؛ اما سیستمعامل elementaryOS را میتوان یک استثنا در این امر دانست. قابلیت کنترل توسط خانواده در System Settings این سیستمعامل موجود است و توانایی محدود کردن استفاده به ساعات خاصی از روز را میدهد. همچنین در این برنامه، قابلیت افزایش ساعات مجاز در روزهای تعطیل هم قرار داده شدهاست.
جهت استفاده از موارد ذکر شده، باید اکانتی جداگانه در سیستمعامل مخصوص فرزندان خود بسازید. پس از ساخت اکانت میتوانید برنامههای مورد نظر و سایتهای نامناسب را مسدود کنید. توجه داشتهباشید که امکان مسدود کردن سایتها بر اساس نوع محتوا نیست و تنها میتوانید آنها را به صورت جداگانه و تک به تک بلاک کنید.
تغییر تنظیمات یا نصب دیگر برنامهها نیازمند اطلاع از پسورد اکانت اصلی است؛ بنابراین سعی کنید از رمزی غیرقابل حدس برای فرزند خود استفاده کنید.
افزونههای فایرفاکس و کروم
یک راه مسدودسازی سایتهای نامناسب، نصب افزونههای مخصوص بر روی مرورگر خود است. این راه را میتوان آسانترین مورد دانست که البته محدودیتهای زیادی هم دارد. برای مثال غیرفعالسازی افزونه و یا حتی نصب و استفادهی مرورگری دیگر، امری آسان برای کودک است.
برای نصب این افزونهها کافیست به صفحهی مخصوص افزونه در مرورگر خود سری زده و به جستجوی موردی متناسب با هدف خود بپردازید.
ادیت فایل Host برای مسدودسازی سایتها
فایل Host یک فایل نوشتاری است که نقش یک دروازه بین سیستم و اینترنت را ایفا میکند. مرورگر قبل از بارگذاری IP سایت، به این فایل مراجعه میکند و در صورت مشاهدهی تفاوت، از فایل Host پیروی میکند. تنها راه دور زدن این روش هم آگاهی از رمز اکانت ادمین است.
باید دقت داشتهباشید که این روش تنها بر روی کامپیوتر شما کار میکند و فرزندتان همچنان قابلیت استفاده از گوشی یا تبلت خود را دارد؛ بنابراین این راه را میتوان بیشتر به یک سرعتگیر و نه یک مانع حقیقی تشبیه کرد. همچنین این روش هم تنها برای سایتها خاص کار کرده و به صورت عمده کارایی ندارد.
استفاده از OpenDNS
OpenDNS سرویسی رایگان است که عبور اطلاعات سایت از روتر را مسدود میکند. به این ترتیب تمامی وسیلههای متصل به روتر از جمله کامپیوتر، گوشی و تبلت نمیتوانند به سایت مذکور وصل شوند. این سرویس درجات متعددی دارد که کمترین آن مخصوص سایتهای مستهجن و بالاترین آن برای شبکههای اجتماعی، سایتهای غیرقانونی و سایتهای بهاشتراکگذاری ویدیو است.
برای استفاده از این سرویس به سایت OpenDNS مراجعه کنید. روش نصب سرویس چندان آسان نیست و احتمال دور زدن آن توسط کودک پایین است. البته بدیهی است که استفاده از دیتای گوشی و اتصال به اینترنت توسط آن این روش را کاملا نادیده میگیرد؛ پس در صورت استفادهی گوشی فرزندتان از بستههای اینترنتی، باید علاوهبر OpenDNS، به نرمافزارهایی دیگر برای فرایند مسدودسازی روی بیاورید.
StaffCounter و KidLogger
ممکن است به طور کلی از این کارها صرف نظر کنید و درعوض تصمیم بگیرید ضمن اعتماد به فرزند خود، کامپیوتر را در محلی خارج از اتاق او و در معرض دید خود قرار دهید.
در صورت انتخاب این روش، میتوانید با نصب برنامهی KidLogger جلوی کوچککردن صفحات توسط او هنگام ورود خود را بگیرید. از دیگر قابلیتهای این نرمافزار نمایش نام هر صفحه و تهیهی اسکرینشات در فواصل زمانی مشخص و کوتاه است.
از آنجایی که نسخهی لینوکس KidLogger عرضه نشدهاست، میتوانید برنامهی StaffCounter را متناسب با آن تنظیم کنید که آموزش این کار در وبلاگ KidLogger موجود است.
اما آیا تمامی این روشها ارزشش را دارند؟!
یکی از ایرادات این روشها، عرضهی روزافزون سایتهای نامناسب است که مسدود کردن تمامی آنها را عملا غیرممکن میکند. همچنین تمامی این روشها قابل دور زدن هستند. حتی در صورت موفقیت شما در انجام این کار، ممکن است فرزندتان حالت تدافعی گرفته و به روشهای دور زدن اینگونه محدودیتها رو بیاورند که نظارت بر آنها را سختتر میکند.
در نهایت بهتر است این مورد را در نظر داشتهباشیم که هیچ چیزی جای آموزش استفادهی صحیح از اینترنت و تکنولوژی را نمیگیرد و این مورد بهترین و کاربردیترین روش است.