در مقاله متدولوژی اجایل چیست؟ خواندیم که سیستم‌های مدیریت و انجام پروژه دارای روش‌ها و متدهای مختلفی هستند. یکی از متدها و شیوه‌های مدیریت پروژه، اجایل یا چابک است. این روش به تیم‌ها کمک می‌کند تا به‌سرعت به تغییرات پاسخ دهند و در شرایط متغیر به‌خوبی عمل کنند. در دنیای امروز، پروژه‌ها معمولاً با چالش‌ها و تغییرات مکرر مواجه هستند. به همین دلیل، متدولوژی اجایل به‌ویژه برای پروژه‌هایی که نیاز به انعطاف‌پذیری و سازگاری دارند، بسیار مناسب است.
اجایل به تیم‌ها این امکان را می‌دهد که به‌طور مداوم بازخورد بگیرند و بر اساس آن، تغییرات لازم را اعمال کنند. این فرآیند به‌گونه‌ای طراحی شده است که تیم‌ها بتوانند به‌سرعت به نیازهای مشتریان و شرایط بازار پاسخ دهند. به عنوان مثال، اگر در حین اجرای یک پروژه متوجه شوید که مشتری به ویژگی جدیدی نیاز دارد، با استفاده از متد اجایل می‌توانید به‌سرعت این تغییر را در برنامه‌ریزی خود لحاظ کنید.
مزایای متدولوژی اجایل
در این‌جا، به برخی از مزایای مدیریت پروژه اجایل (Agile Project Management) و توسعه اجایل (Agile Development) اشاره می‌کنیم:
- همکاری و مشارکت بیش‌تر ذینفعان: افزایش میزان مشارکت میان مشتری و تیم توسعه یکی از مؤثرترین ویژگی‌های متدولوژی چابک است. این مشارکت باعث می‌شود که مشتریان رضایت بیشتری داشته باشند و فرآیند اجرای پروژه شفاف‌تر گردد. همچنین، توسعه‌دهندگان به خوبی از نیازها و خواسته‌های مشتریان آگاه می‌شوند، که در نهایت به بهبود کیفیت محصول نهایی منجر می‌شود.
- آشکار بودن میزان هزینه‌ها و بازه‌های زمانی: یکی دیگر از مزایای متدولوژی اجایل، شفافیت در هزینه‌ها و زمان‌بندی انجام کار است. این امر موجب افزایش رضایت مشتری می‌شود، زیرا او از پیشرفت پروژه و مراحل آتی آگاه است و می‌تواند برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای بودجه و استراتژی‌های بازاریابی خود انجام دهد.
- انعطاف‌پذیری در تغییرات پیش آمده: پایه مدیریت پروژه اجایل، سرعت است. در صورت لزوم، تیم‌ها به‌سرعت با تغییرات سازگار می‌شوند و هزینه‌های برگشت‌ناپذیر را کاهش می‌دهند. متدولوژی اجایل به تیم‌ها این امکان را می‌دهد که در فرآیند کاری خود تغییرات لازم را اعمال کنند و همگام با تغییرات نیاز مشتری، تقاضای بازار و الزامات پروژه، مسیر درستی را در پیش بگیرند.
- محصول باکیفیت: توسعه محصول اجایل (Agile Product Development) آزمایش منظم را به فرآیند توسعه وارد می‌کند. این روش به مالک محصول این امکان را می‌دهد که مشکلات را در مراحل اولیه شناسایی کرده و تغییرات لازم را اعمال کند تا محصول با کیفیت‌تری به بازار ارائه شود.
- ریسک‌پذیری کم‌تر: بازگشت سرمایه سریع از دیگر مزایای روش اجایل است که مالکان محصول به دنبال آن هستند. متدولوژی چابک میزان ریسک را کاهش می‌دهد. از آنجایی که در این روش محصولات دایم آزمایش می‌شوند و تغییرات لازم در حین فرایند توسعه انجام می‌گیرد، نتیجه بهتری هم نسبت به پروژه‌های دیگر به دست می‌آید.
اجایل به‌طور کامل کاربرمحور است. تیم‌های توسعه اجایل تصمیمات خود را بر اساس داستان‌های کاربر (User Stories) و بازخوردهایی که از آزمایش‌ها دریافت می‌کنند، اتخاذ می‌کنند. نظرات مشتریان (Client Input) در طول فرآیند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و هر ویژگی محصول، علاوه بر اینکه یک مؤلفه کاربردی در فناوری اطلاعات (Functional IT Component) است، به‌عنوان محصولی ارزشمند برای کاربران نهایی (End-users) نیز محسوب می‌شود.
در ادامه می‌خواهیم قدم‌هایی را که باید در این راه بردارید را لیست کنیم:
1- ایده، Concept: مشخص کردن و اولویت‌بندی پروژه‌ها، اولین قدم در روش اجایل است. در همان اول کار زمان و هزینه مورد نیاز برای پروژه را تخمین بزنید.
2- نقطه آغاز، Inception: در پروژه مدنظر به چه تیمی نیاز دارید؟ الزامات ابتدایی مشتری چیست؟ برای هر کدام از این سوالات یک دیاگرام بکشید.
3- تکرار، Iteration: تبدیل ایده به واقعیت مرحله بعدی از متدولوژی اجایل است. اولین گردش کار (Workflow) در این مرحله شامل موارد زیر می‌شود.
- موارد لازم (Requirements)
- توسعه (Development)
- آزمایش (Testing)
- تحویل (Delivery)
- بازخورد (Feedback)
4- انتشار، Release: یکی دیگر از موارد مهم، انتشار محصولی نهایی است. در این مرحله به آزمایش و تضمین کیفیت نهایی می‌پردازید تا هرگونه اشکال (Bug) شناسایی و ایرادات رفع شود.
5- تولید، Production: پس از مستندسازی کاربر (User Documentation)، محصول تولید می‌شود و در دسترس مردم قرار می‌گیرد.
6- بازنشستگی، Retirement: آخرین مرحله در چرخه متدولوژی اجایل بازنشستگی است. وقتی محصول شما بلااستفاده، غیرضروری و آماده جایگزین شدن شود به این معنی است که وارد مرحله بازنشستگی شده است. این مرحله از روش اجایل شامل تمامی فعالیت‌های مربوط به پایان عمر مفید محصول (End-Of-Life Activities) خواهد بود و لازم است که جهت خارج کردن محصول از چرخه تولید به مشتریان اطلاع‌رسانی شود.
در نهایت آموختیم که متدولوژی اجایل چیست و با اصول و مزایای آن آشنا شدیم. این روش به عنوان یک انتخاب برتر میان توسعه‌دهندگان شهرت یافته است و میان مدیران پروژه و تیم‌هایشان از محبوبیت بالایی برخوردار است.