چند هفته قبل یک شرک خصوصی ژاپنی، کاوشگری را روی ماه فرود آورد که در ابتدا به نظر موفقیت آمیز می‌رسید اما در ادامه معلوم شد که کاوشگر بعد از فرود، به یک سمت چپ شده و در نهایت نتوانسته به خوبی ماموریت خود را به انجام برساند.
اما چند روز پیش، دقیقا همین اتفاق برای یک شرکت خصوصی دیگر، این بار در آمریکا افتاد و کاوشگر آن‌ها هم که به خوبی توانسته بود در مسیر زمین به ماه، تمامی مراحل را با موفقیت طی کند، بر روی ماه به سمت اشتباهی چپ کرد. این روزها سوالی که همه می‌پرسند این است، چرا نمی‌توان به دوران آپولو برگشت و روش‌هایی که قبلا موفقیت آمیز بودند را تکرار کرد؟
اسلیم، اولین کاوشگر ژاپنی که بر روی ماه نشست
شرایط کاوشگر ژاپنی بسیار متفاوت از کاوشگری بود که آمریکایی‌ها قرار بود به ماه بفرستند. این کاوشگر کوچک بعد از چندین بار تغییر مدار و در مدتی طولانی به مدار ماه رسیده و مانور جالبی را برای فرود در نظر گرفته بودند به این ترتیب که در ارتفاعی کم، موتورهای کاوشگر خاموش شده و بعد از نشستن روی ماه، قرار بود به یک سمت، خم شود. اما متاسفانه این مانور موفقیت آمیز نبود و کاوشگر دو بار چرخید و بعضی از پنل‌های خورشیدی آن به خوبی رو به نور قرار نگرفتند.
همین مسئله در نهایت موجب شد تا تمامی ماموریت‌های اسلیم (SLIM) به درستی انجام نشده و حتی خیلی‌ها به روشن ماندن آن هم امیدی نداشته باشند. اما نکته جالب این که نه تنها اسلیم روشن مانند و بعضی از ماموریت‌هایش را به پایان رساند، بعد از این که وارد دوران سرد و بدون نور شبِ ماه شد، خیلی‌ها عمر آن را به پایان رسیده قلمداد می‌کردند (اتفاقی که برای کاوشگر هندی چند ماه پیش افتاد و طبیعی هم بود) اما با تابیدن دوباره نور به اسلیم، این کاوشگر دوباره روشن شد و به فعالیت خود ادامه داد.
همراه اسلیم، دو ربات کوچک نیز به ماه سفر کرده بودند که یک شرکت اسباب بازی سازی آن‌ها را ساخته بود. آن‌ها نیز در هنگام فرود پرتاب شده بودند و ماموریت‌های کوچکی را روی سطح به انجام رساندند. در حال حاضر اسلیم به صورت محدود فعال است و عکس‌هایی را از سطح ماه به زمین مخابره می‌کند.
اودیسه، بازگشت آمریکا به ماه بعد از نیم قرن
اودیسه (Odysseus) که به اودی (Odie) معروف شده بر بالای فضاپیمای فالکون شرکت اسپیس اکس به سمت ماه پرتاب شد و خیلی سریع‌تر از اسلیم به مقصد رسید. مانور این کاوشگر با اسلیم بسیار متفاوت بود و قرار بود بعد از نزدیک شدن به سطح، مسیری را به صورت افقی طی کرده و بعد از پیدا کردن محل مناسب به آرامی فرود بیاید. اما بعدتر مشخص شد که یکی از پایه‌های فرود اودیسه به سنگی روی ماه گیر کرده و این کاوشگر نیز به یک سمت چپ شده است و بعضی از پنل‌های خورشیدی آن به خوبی باز نشده.
اودیسه نیز به این ترتیب بعضی از ماموریت‌های خود را نتوانست به انجام برساند و به نظر می‌رسد با به پایان رسیدن باطری‌هایش، دیگر نباید امیدی به روشن شدن دوباره داشته باشد. البته این ماموریت از همان لحظه فرود دچار مشکلاتی شده بود. یکی از کارکردهای اودیسه این بود که یک دستگاه کوچک را قبل از فرود رها کند تا از مراحل فرود تصاویری را گرفته و به زمین مخابره کند اما این دستگاه نیز به هیچ وجه پرتاب نشده بود.
با این حال نباید فراموش کرد که هر دوی این کاوشگرها، قدم‌های مهمی را در عرصه تکنولوژی فضایی طی کردند و برای ماموریت‌های بعدی، حیاتی بودند. این کاوشگرها هم به واسطه‌ی شکل رسیدن به ماه، هم نقطه‌ای که در آن فرود آمدند و هم تکنولوژی‌های به کار گرفته شده ، از اهمیت بالایی برخوردار بودند.
برنامه‌ی فضایی ناسا برای اقامت در ماه
در سال 1969 بود که برای اولین بار ناسا و فضانوردان آمریکایی توانستند بر روی ماه فرود بیایند. فضاپیمای آن‌ها در لحظات فرود به صورت دستی هدایت می‌شد، چیزی که این روزها از نظر امنیت پرواز قابل قبول نیست و ناسا و دیگر کشورها به دنبال روش‌های جایگزین برای فرود بر روی ماه و مریخ هستند.
البته ناسا برنامه‌ای بلند مدت دارد و قراردادهای کلانی را با شرکت‌های فضایی خصوصی از جمله اسپیس اکس امضا کرده تا در چند سال آینده، فضانوردانی را بر روی ماه پیاده کرده و در ادامه به ساخت مقر در ماه بپردازند. این ماموریت آرتمیس نام داشته و اولین پرواز آزمایشی آن به ماه نیز با موفقیت کامل انجام شده است. البته یکی از قدم‌های مهم برای موفقیت این برنامه، تکمیل ساخت فضاپیمای استارشیپ شرکتِ اسپیس اکس است که در ماه‌های گذشته پروازهای آزمایشی خود را آغاز کرده و در مسیر موفقیت قرار دارد.