مطمئنا برنامه نویسان در زمان برنامه نویسی قصد دارند بهترین کار ممکن را ارائه دهند، اما هیچکس کامل نیست. و این نواقص و کاستیها گاها هنگام برخورد با وبسایتها، برنامههای دسکتاپ و برنامههای گوشی هوشمند خود را نشان میدهد. پس به علتهایی نظیر تصادفی، ضعفهای قوانین مدیریتی، و یا به خاطر عدم درک درست از خواستههای کاربران، باعث به وجود آمدن رابط کاربری نامناسب میشوند. در این مقاله نگاهی به بعضی از معضلات گیجکننده و خندهدار بیاندازیم که بعضا کاربران را در موقع استفاده از محصول نهایی به شدت کلافه میکند.
پیامهای خطای آزاردهنده
پیامهای اخطار به خودی خود کلافه کننده هستند مخصوصا اگر در جای اشتباه و زمان غلطی قرار داده شوند. البته خیلی از این پیامها مخصوص به خود سیستم عامل ویندوز هستند و در مواقغع بروز مشکل نمایان میشوند، اما مشکل از آنجایی شروع میشود که این خطاها در همهجا قرا داده میشود و مرتبا با هر کلیک اشتباهی کاربر را دوره کرده و کلافهاش کنند. چند نمونه از اشتباهات رایج درباره پیغامهای خطا:
اطلاعات فنی زیاد : در این نوع پیامهای خطا، جزئیات فنیای توضیح داده میشود که کاربر را بیشتر گیج میکند. اگر پیام خطا مانند نوشتههای ربات باشد کاربر معنی آن را درک نخواهد کرد و به طبع برای خواندنش هم تلاشی نمیکند. بنابراین هیچ راه حلی برای مساله پیدا نمیشود.
خطای ثانویه: برنامهنویسان از کادری حاوی گفتگو برای پیام خطای برنامه استفاده میکنند که حاوی اطلاعاتی درباره کمبود حافظه و یا مشکلات بی ثباتی است که کاربر را عملا گیج میکنند.
سرزنش کاربر : یکی دیگر از اشتباهات رایج در بین برنامهنویسان استفاده از لحن سرزنشگر برای پیام خطا به کاربران است. حتی اگر آنها ناخواسته اشتباهی هم کرده باشند نباید طوری باشد که احساس بدی پیدا کنند. استفاده از یک لحن نامناسب، باعث ناامیدی بیش از پیش کاربر میشود.
مبهم بودن : چرا پیام خطا درست میکنند وقتی نمیخواهند به خوبی توضیح دهند؟ وقتی یک کاربر صدای خطا را میشوند ولی با یک خطای ناشناخته روبرو میشود چه باید بکند؟ هیچ اطلاعاتی در مورد چگونگی خطا داده نمیشود و بعد از کلیک بر روی OK اینطور به نظر میرسد که هیچ اشتباهی رخ نداده است.
خطاهای غیرضروری : با اینکه پیامهای خطا گاهی اوقات بسیار ضروری هستند اما استفاده مداوم از آنها احتمال نادیده گرفته شدن از سوی کاربر را بالا میبرد. بنابراین استفاده از پیامهای خطا برای مشکلات نامشخص هوشمندانه نیست. برای نمونه در مثال زیر وقتی کاربر عملیات پشتیبانگیری را لغو میکند نیازی به دیدن پیام خطا ندارد.
خطاهای مضحک : گاها اشتباهاتی احمقانه رخ میدهد و کاربران یا به آنها زیاد توجه میکنند یا به کل نادیده میگیرند. مثال زیر نمونه خوبی است:
آیا کسی این پیام را جدی میگیرد؟ اگر مشکلی وجود دارد باید به کاربر گفته شود و اگر نه دیگر نیازی به خطاهای اینچنینی نیست.
عدم اعتبار درونی
یک حس بدی در این قبیل خطاها وجود دارد که کاربران به خوبی با آن آشنا هستند. وقتی برای یک سرویس ثبتنام میکنید و بعد از چند صفحه و پرکردن فیلدهای متنوع گذشتهاید، یک خطا برای عدم تطابق آدرس ایمیل و یا از این قبیل دریافت میکنید. میدانیم که بارگذاری دوباره صفحه باعث پریدن تمامی اطلاعات وارد شده میشود. حالا کاربر باید مجددا وقت بگذارد و تمام اطلاعات را وارد کند. اگر برنامه نویس به راحتی این خطا را اجرا کند- اعتبار اطلاعات وارده توسط کاربر را قبل ثبت بررسی کنید- وبسایت شما میتواند ازین قبیل خطاها جلوگیری کند.
نادیده گرفتن استانداردهای طراحی سیستمعامل
هر سیستمعامل بزرگی دارای مجموعهای از استانداردها و قوانین است که توسعهدهندگان باید هنگام ایجاد برنامهها از آنها پیروی کنند. نه تنها که انتظار میرود نرمافزار اندروید و نرمافزار iOS با هم متفاوت باشند بلکه در طول گذشت چندسال نیز برنامهها عوض میشوند. حتی اگر برنامه شما رابط بصری خوبی هم نداشته باشد اما با پیروی از قوانین سیستمعامل کار راهانداز و رضایتبخش خواهد بود اما بدون آنها کاربران را کلافه خواهد کرد. اینکه کاربران مجبور باشند چیزهای عجیب و غریب را یاد بگیرند بیش از آنکه نوآوری باشد ناامیدکننده است.
مخفی شدن گزینهها پشت منو
به استثنای برنامههای ساده که همه چیز را در یک ردیف آیکون به نمایش در میآورند، منوی بیشتر برنامهها مایه تاسف است. اصلا نیاز به گزینههای فوقالعاده مبهم نیست حال آنکه برای نمونه Microsoft Word در یک نگاه گذرا، ابزار بسیار پنهانی در خود جای داده که موارد استفاده آنها از نگاه کاربران دور میماند.
طبق برآوردها اگر کاربران بیش از ۶ کلیک برای رسیدن به ابزار مدنظر خود صرف کنند باعث کلافگی آنها میشود. از اینرو کلیدهای میانبر میتوانند راه حل خوب و مناسبی باشند برای مثال بهترین آنها Ctrl + S)) است که عملیات ذخیرهسازی را انجام میدهد. در حالی که فشردن Ctrl + Shift + Alt + 9 + K اصلا جالب و کاربردی نیست.
یک ویژگی بد هم درباره وبسایتها وجود دارد. آن هم زمانی که کاربر یک صفحه خاص را با یک پیوند از صفحههات دیگر دنبال میکند و به جایی باز میگردد که از ابتدا بودهاست.
تغییرات را بدون دلیل انجام دهید
کاربران به محیطی خاص زود خو می گیرند و اگر تغییر در ماهیت کلی بصری برنامه نیازی مبرم نباشد، نباید ایجاد شود. بنابراین توسعهدهندگان از هر چیزی که ضرورتی برای تغییر ندارند چشمپوشی میکنند. اگر خاطرتان باشد زمانی که ویندوز۸ عرضه شد اعتراض خیلی از کاربران را برای پیدا نکردن گزینه shut down در پی داشت.