یکی از بزرگترین چالش‌های امروزی ما، مقابله با وسوسه‌ی تماشای بی‌پایان ویدیوهای کوتاه در پلتفرم‌هایی مثل تیک‌تاک و اینستاگرام است. اغلب اوقات حتی نیاز است این برنامه‌ها را از گوشی خود حذف کنیم تا از این چرخه‌ی زمانی و تلف شدن وقتمان جلوگیری کنیم. خیلی اوقات این کار هم فایده‌ای نداشته و چند روز بعد دوباره در حال نصب تیک‌تاک و اینستاگرام خواهیم بود. حقیقت این است که ویدیوهای کوتاه به یک نوع عادت تبدیل شده‌اند و بسیاری از ما بدون توقف به تماشای آن‌ها ادامه می‌دهیم.
به نظر می‌رسد علاقه به ویدیوهای کوتاه فقط به چند نفر خاص محدود نمی‌شود. طبق آمارها، ۷۳ درصد از مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند برای یادگیری درباره یک محصول یا خدمات ویدیوهای کوتاه را ببینند، و ۵۶ درصد از بازاریابان نیز در سال ۲۰۲۴ روی این ویدیوها سرمایه‌گذاری خواهند کرد. اما چه چیزی ویدیوهای کوتاه را تا این حد جذاب می‌کند؟ این پدیده به طرز شگفت‌آوری با روان‌شناسی مرتبط است و در ادامه به دلایل مختلف این جذابیت می‌پردازیم.
ویدیوهای کوتاه چیست؟
ویدیوهای کوتاه به ویدیوهایی گفته می‌شود که معمولاً کمتر از ۶۰ ثانیه طول دارند. البته برخی از سازندگان محتوا و بازاریابان بر این باورند که ویدیوهای تا ۳ دقیقه نیز می‌توانند کوتاه محسوب شوند، اما به دلیل کاهش تمرکز مخاطبان، بیشتر ویدیوهای کوتاه کمتر از یک دقیقه هستند. این ویدیوها اطلاعات را به صورت فشرده و در قالبی ساده ارائه می‌دهند که باعث می‌شود بینندگان بتوانند سریعاً آن‌ها را مشاهده کرده و حتی چندین بار تماشا کنند.
چرا ویدیوهای کوتاه محبوب هستند؟
محبوبیت ویدیوهای کوتاه به چند دلیل عمده برمی‌گردد که بیشتر آن‌ها به ویژگی‌های روان‌شناختی مرتبط هستند. در ادامه به تحلیل برخی از این عوامل می‌پردازیم:
1- کاهش تمرکز مخاطبان
یکی از دلایل اصلی علاقه ما به ویدیوهای کوتاه، کاهش تمرکز مخاطبان است. بر اساس تحقیقات دکتر گلوریا مارک، روانشناس، توجه افراد در دو دهه گذشته کاهش یافته است. یافته‌های او نشان می‌دهد که میانگین زمان تمرکز روی یک صفحه در سال ۲۰۰۴ حدود ۲.۵ دقیقه بوده، اما این میزان در سال‌های اخیر به حدود ۴۷ ثانیه کاهش یافته است.
این کاهش تمرکز به نوعی در همه ابعاد زندگی ما تاثیرگذار بوده است، از تماشای تلویزیون تا فیلم‌ها. به همین دلیل، ویدیوهای کوتاه به گزینه‌ی مناسبی برای این دسته از مخاطبان تبدیل شده‌اند که به دنبال محتوای سریع و جذاب هستند.
2- امکان تماشای سریع و استفاده از زمان‌های مرده
یکی از مزایای ویدیوهای کوتاه این است که می‌توان آن‌ها را تقریباً در هر جایی و هر زمانی تماشا کرد. به عنوان مثال، شما می‌توانید در زمان‌های مرده، مانند انتظار در صف، در بین کلاس‌ها یا حتی در حین رفت‌وآمد، به سرعت ویدیوهای کوتاه را مشاهده کنید. این قابلیت باعث شده است که ویدیوهای کوتاه به یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای سرگرمی تبدیل شوند، به ویژه برای افرادی که در طول روز زمان محدودی دارند.
3- هزینه و سادگی تولید
تولید ویدیوهای کوتاه به نسبت ویدیوهای بلند، هزینه و زمان کمتری نیاز دارد. در ویدیوهای بلند، معمولاً نیاز است که کیفیت تصویربرداری، نورپردازی، موسیقی و جزئیات دیگر به‌دقت تنظیم شوند، اما در ویدیوهای کوتاه، حتی ضبط کردن با گوشی‌های هوشمند معمولی نیز می‌تواند کافی باشد. این موضوع به ویژه برای برندهایی که بودجه محدودتری دارند، فرصتی فراهم کرده است تا با استفاده از ویدیوهای کوتاه به مخاطبان خود نزدیک شوند.
به عنوان مثال، شرکت زبان‌آموزی «دولینگو» در تیک‌تاک با ویدیوهای خنده‌دار و ساده خود به یکی از محبوب‌ترین حساب‌های کاربری تبدیل شده است. ویدیوهای آن‌ها نه‌تنها پرهزینه و پیچیده نیست، بلکه با نمایش عروسک جغد مشهورشان در موقعیت‌های خنده‌دار و آسان، توانسته‌اند میلیون‌ها بازدیدکننده جذب کنند. این شرکت مشکلی در هزینه کردن برای ویدیوها ندارد اما همین هزینه کم و ساخت چنین ویدیوهایی جوابگو بوده و اتفاقا باعث محبوبیتش شده است.
4- ارائه اطلاعات ارزشمند در زمانی کوتاه
امروزه بسیاری از کاربران از تیک‌تاک یا اینستاگرام به عنوان یک موتور جستجوی غیررسمی استفاده می‌کنند و در این شبکه‌های اجتماعی به دنبال آموزش‌ها، توصیه‌ها و حتی دستورپخت غذا می‌گردند. ویدیوهای کوتاه امکان می‌دهند تا در کمتر از یک دقیقه، اطلاعات مفیدی به مخاطب ارائه شود که در قالب‌های دیگر شاید به زمان بیشتری نیاز داشته باشد. این مزیت به خصوص برای کاربرانی که وقت کمی دارند بسیار جذاب است.
تاثیر روانی ویدیوهای کوتاه
علاقه به ویدیوهای کوتاه در دنیای امروز به دلایل متعددی شکل گرفته است. ویدیوهای کوتاه در مدت زمان اندکی مخاطب را سرگرم می‌کنند و او را از شرایط روزمره خارج می‌سازند. این موضوع به‌خصوص برای افرادی که به دنبال تنوع و فرار از کسالت هستند، جذاب است.
اما این عادت تماشای بی‌پایان می‌تواند بر روی ذهن و روان مخاطب تأثیرات نامطلوبی نیز داشته باشد. تماشای مداوم ویدیوهای کوتاه، می‌تواند منجر به کاهش تمرکز و حتی افزایش سطح استرس و اضطراب شود. از این رو، نیاز است که کاربران به صورت هوشمندانه‌تری از این محتواها استفاده کنند تا تعادل در زندگی خود را حفظ کنند.
نتیجه‌گیری
به طور کلی، ویدیوهای کوتاه به دلیل ویژگی‌های خاص خود، از جمله سرگرمی سریع، حس رضایت لحظه‌ای، تنوع و قابلیت اشتراک‌گذاری، به یکی از محبوب‌ترین اشکال محتوا در دنیای دیجیتال تبدیل شده‌اند. این نوع محتوا به مخاطبان این امکان را می‌دهد که به راحتی از روزمرگی خود خارج شوند و تجربه‌های جدیدی را کسب کنند.