وقتی صحبت از ارتقا کامپیوتر می‌شود، بسیاری از افراد که به عملکرد سخت‌افزارهای مختلف آشنا نیستند، نمی‌توانند تصمیم بگیرند که کدام قطعه را پیش از بقیه تعویض کنند. شاید این موضوع در مورد قطعاتی همچون رم یا هارد که قیمت پایین‌تری دارند، اهمیت چندانی نداشته باشد، اما در مورد قطعات گران‌قیمتی همچون پردازنده و کارت گرافیک، ترتیب ارتقا اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
اگر برای شما نیز این سوال مطرح است که برای ارتقا کامپیوتر خود، ابتدا باید به سراغ پردازنده بروید یا کارت گرافیک بهتری خریداری نمایید، بهتر است در ادامه همراه ما باشید؛ چرا که اطلاعات کاملی در این رابطه برایتان تدارک دیده‌ایم.
کارت گرافیک کامپیوتر
ابداع کارت گرافیک تأثیر زیادی بر روی عملکرد سیستم و همچنین انواع رسانه‌ها داشته است، به‌طوری‌که تحول بزرگی در بازی‌های کامپیوتری، طراحی گرافیکی، انیمیشن‌ها و… ایجاد کرده است.
بیایید با کارت‌های گرافیکی که نقش مهمی را در رایانه‌ها ایفا می‌کنند، آشنا شویم.
کارت گرافیک چیست؟
کارت گرافیک یا همان GRAPHIC CARD یک برد الکترونیکی است که بر روی آن، علاوه بر قطعات مختلف، چیپست‌ها و آی‌سی‌ها، سیستم‌های خنک‌کننده، حافظه جانبی، مدارات تأمین انرژی و… قرار می‌گیرند. کارت گرافیک بر روی مادربرد نصب می‌شود و اطلاعات از طریق رابط‌های مخصوص به مادربرد منتقل می‌شوند. در حال حاضر، کارت گرافیک‌ها از رابط PCI EXPRESS استفاده می‌کنند.
پردازنده گرافیکی (GPU)
یکی از قسمت‌های مهم کارت گرافیک، پردازنده گرافیکی (Graphics Processing Unit) یا همان GPU است. پردازنده گرافیکی، مغز کارت گرافیک محسوب می‌شود که نقش یک مترجم را ایفا می‌کند؛ به این معنا که داده‌ها را از CPU دریافت کرده و به تصاویر قابل‌فهم برای ما تبدیل می‌کند.
در گذشته، این وظایف بر عهده CPU بود، اما به مرور زمان و به دلیل افت شدید در محاسبات نرم‌افزاری و همچنین پیشرفته‌تر شدن کارت گرافیک‌ها، این وظایف به GPU واگذار شد. جالب است بدانید که یک GPU می‌تواند حداقل ۱۰ تا ۲۰ برابر قوی‌تر از یک CPU عمل کند.
در حال حاضر، گران‌ترین قطعه کامپیوتر بدون شک کارت گرافیک است؛ زیرا قدرت یک پردازنده گرافیکی به کارت گرافیک بستگی دارد. هرچه کارت گرافیک شما قدرتمندتر باشد، تصاویر برایتان واضح‌تر و با کیفیت‌تر خواهند بود و به همین دلیل، این کارت‌ها معمولاً قیمت بالاتری دارند.
چرا از کارت گرافیک استفاده کنیم؟
هرچند که CPU و RAM جزو مؤلفه‌های مهم رایانه شما به‌حساب می‌آیند، اما برای نصب و اجرای بازی‌های رایانه‌ای، GPU یکی از مؤلفه‌های کلیدی است. اگر شما GPU قوی نداشته باشید، نمی‌توانید بازی‌های جدید و حرفه‌ای را نصب و اجرا کنید.
از طرف دیگر، GPU حجم عملیات مربوط به پردازنده اصلی را کاهش می‌دهد؛ به عبارتی، سرعت و عملکرد سیستم شما افزایش پیدا می‌کند. بنابراین، اگر به دنبال نصب بازی‌های حرفه‌ای بر روی سیستم خود هستید یا می‌خواهید سیستم خود را ارتقا دهید، باید GPU خود را تعویض کنید.
برای اینکه بتوانید به‌راحتی کارت گرافیک را تعویض کنید، بهتر است پردازنده گرافیکی بر روی بردی نصب باشد که به‌راحتی بر روی مادربرد سوار شود و قابلیت جداسازی آسان از مادربرد را داشته باشد.
اگر شما داخل لپ‌تاپ خود را بررسی کنید، مشاهده می‌کنید که پردازنده گرافیکی معمولاً بر روی مادربرد لحیم شده است، به این معنی که تعویض GPU در این نوع سیستم‌ها به سادگی امکان‌پذیر نیست. بنابراین، بهتر است پردازنده گرافیکی بر روی کارت گرافیک نصب باشد. همان‌طور که در ابتدا اشاره کردیم، کارت گرافیک بر روی مادربرد سوار است و به‌راحتی می‌توان آن را از مادربرد جدا کرد.
پردازنده چیست؟
پردازنده یا واحد پردازش مرکزی یکی از مهم‌ترین قطعات سخت‌افزاری کامپیوتر محسوب می‌شود. این قطعه نقشی مشابه مغز انسان را در سیستم ایفا می‌کند. از نام پردازنده مشخص است که وظیفه پردازش و مدیریت داده‌ها و انجام محاسبات را در کامپیوتر بر عهده دارد. در حقیقت، این قطعه موجب اجرای تمامی دستوراتی می‌شود که به سیستم خود می‌دهید.
علت عملکرد ضعیف CPU
بهتر است پیش از ذکر ترفندهای ارتقای پردازنده کامپیوتر، به این موضوع بپردازیم که علت عملکرد ضعیف این قطعه چیست. عوامل مختلفی می‌توانند باعث عملکرد ضعیف پردازنده شوند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- وجود گرد و غبار روی هیت سینک
- خشک شدن خمیر حرارتی
- RPM پایین فن CPU
- ظرفیت پایین CPU
- عدم استفاده از پردازنده گرافیکی (GPU)
یکی از دلایل متداول و رایجی که موجب عملکرد ضعیف CPU می‌شود، وجود گرد و غبار روی هیت سینک است. وظیفه هیت سینک، دور کردن گرمای تولید شده توسط پردازنده است. اما گاهی ممکن است گرد و غبار بر روی این قطعه نشسته و عملکرد آن را مختل کند. این موضوع می‌تواند باعث کاهش شدید سرعت پردازنده و در نتیجه افت عملکرد کلی سیستم شود.