بسیاری از ما وقتی می‌خواهیم بین نسخه‌های ویندوز انتخابی داشته باشیم، بیشتر بر روی اینکه نسخه مورد نظر چه امکاناتی دارد مانور می‌دهیم، در صورتی که در ویندوزها یک نکته مهم‌تر وجود دارد و آن هم ۳۲ یا ۶۴ بیتی بودن آن‌هاست. تفاوتی بسیار مهم که در ادامه سعی می‌کنیم توضیح کوتاهی در مورد تفاوت‌هایشان ارائه دهیم.
کامپیوترهای ۳۲ یا ۶۴ بیتی
چیزی که باعث می‌شود کامپیوتر ما ۳۲ یا ۶۴ بیتی باشد، نوع پردازنده مرکزی دستگاه ماست. این که این پردازنده ۳۲ یا ۶۴ بیتی باشد، می‌طلبد که شما ویندوز مناسب آن را انتخاب کنید. به طور کلی در مدل‌های مشابه، پردازنده های ۶۴ بیتی قوی‌تر از پردازنده‌های ۳۲ بیتی هستند. اما برای درک بهتر تفاوت میان این دو، باید کلیتی از زبان باینری دانست. بر خلاف سیستم شمارش ما که از ۱۰ عدد تشکیل شده، زبان باینری تنها ۰ و ۱ را در بر می‌گیرد.
در سیستم ۳۲ بیت شما با ترکیب‌هایی نهایتا به اندازه ۲ به توان ۳۲ مواجهید که تعداد ۴,۲۹۴,۹۶۷,۲۹۶ می‌شود. اما در مورد پردازنده‌های ۶۴ بیتی این عدد به ۲ به توان ۶۴ یعنی ۱۸,۴۴۶,۷۴۴,۰۷۳,۷۰۹,۵۵۱,۶۱۶ بدل می‌شود. تفاوت میان ۴ گیگابایت تا ۱۶ اگزابایت توان پردازش، چیزی است که تفاوت‌ها میان این دو شکل پردازنده را نشان می‌دهد.
تفاوت‌های ویندوز ۳۲ یا ۶۴ بیتی
شما نمی‌توانید از ویندوزهای ۶۴ بیتی در دستگاه‌هایی با پردازنده ۳۲ بیتی استفاده کنید، اما پردازنده‌های ۶۴ بیتی امکان پشتیبانی از ویندوزهای ۳۲ بیتی را دارند، با این حال این ویندوزها تنها توانایی استفاده از نیمی از قدرت پردازنده را خواهند داشت. همین مسئله در مورد برنامه‌هایی که نصب می‌کنید نیز صادق است و اگر ویندوز ۶۴ بیتی نصب کرده باشید، عموما می‌توانید برنامه‌های ۳۲ یا ۶۴ بیتی نصب کنید، اما در صورت نصب ویندوز ۳۲ بیتی تنها قادر به نصب برنامه‌های ۳۲ بیتی خواهید بود.
دو نکته مهم است که شما کاملا با تفاوت‌های میان ویندوز ۳۲ و ۶۴بیتی مواجه خواهید بود. اولین نکته بسیار مهم جایی است که شما متوجه می‌شوید در ویندوز ۳۲ بیتی تنها امکان استفاد ه از ۴ گیگ رم را خواهید داشت. حتی اگر ۱۶ گیگیابایت رم هم در دستگاه باشد، تنها ۴ گیگ آن در دسترس شما خواهد بود.
نکته دوم در مورد پوشه Program Files در سیستم عامل ویندوز است. اگر ویندوز ۳۲ بیتی نصب کرده باشید که هیچ، اما اگر ۶۴ بیتی نصب کرده باشید، متوجه خواهید شد که دو پوشه برای شما درست می‌شود. یکی Program Files است که برنامه‌های ۶۴ بیتی در آن قرار می‌گیرد و دیگری پوشه Program Files (x86) است که برنامه‌های ۳۲ بیتی نصب شده بر روی ویندوز به صورت خودکار و اگر آدرس محل نصب را تغییر ندهید، در آن نصب می‌شوند. به همین خاطر اگر بخواهید فایلی را آدرس دهید، حتما باید به یاد داشته باشید که گاها ممکن است برنامه‌هایی در هر دوی این پوشه‌ها فایل‌هایی را داشته باشند. حتی در تسک منیجر هم می‌توانید برنامه های ۳۲ بیتی را با علامت ۳۲ کنارشان باز شناسید.
البته یک نکته‌ی دیگر نیز وجود دارد. ویندوزهای خیلی قدیمی‌تر همچون ویندوز ۳٫۱، ساختار ۱۶ بیتی داشتند. ویندوزهای ۳۲ بیتی، امکان اجرای این برنامه‌ها را دارند اما ویندوزهای ۶۴ بیتی قادر به اجرای آن‌ها نیستند و برای اجرای آن‌ها در این دسته ویندوزها، نیاز به اجرای برنامه‌های شبیه‌ساز دارید.
تفاوت برنامه‌های ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی
همانطور که گفتیم، برنامه‌های ۳۲ بیتی و ۶۴ بیتی با هم متفاوت هستند، اما بسیاری از برنامه‌های کوچک‌تر عموما تنها نسخه ۳۲ بیتی ارائه می‌کنند که بر روی تمام ویندوزها قابل نصب باشد. اما در مورد برنامه‌های بزرگ‌تر و پیچیده‌تر این ماجرا کمی متفاوت است و نسخه‌های جدیدتر عموما تنها برای ویندوزهای ۶۴ بیتی ارائه می‌شوند.
این نکته را هم نباید از یاد ببرید که برنامه‌های ۶۴ بیتی عموما آنقدرها که فکر می‌کنید قرار نیست سریع‌تر باشند. اما در مورد برنامه‌های بزرگ و پیچیده، همین که می‌توانند از تمام حجم رمی که در اختیارشان قرار می‌دهید استفاده کنند، باعث می‌شود که کارها سریع‌تر انجام شود. مخصوصا در مورد بازی‌ها یا برنامه‌های ویرایش ویدیو این مسئله کاملا نمود پیدا کرده و به همین سبب دیگر این دست برنامه‌ها به صورت ۳۲ بیت ارائه نمی‌شوند.
ویندوز من ۳۲ بیت است یا ۶۴ بیت؟
برای پی بردن به این موضوع راه حل بسیار ساده‌ای وجود دارد. در ویندوز ۱۰ کافی است که روی کلید استارت کلیک راست کنید و System را انتخاب نمایید. حالا به مسیر Settings > System > About رفته و در بخش Device specifications ببینید که ویندوز شما ۳۲ بیت است یا ۶۴ بیت.
در ویندوز ۷ یا قدیمی‌تر باید روی استارت منو کلیک کرده و روی Computer کلیک راست کنید، حالا با انتخاب Properties اطلاعات دستگاه شما نمایش داده می‌شود. در بخش System type هم اطلاعات مربوط به پردازنده شما نمایش داده می‌شود و هم اطلاعات مربوط به ویندوز.
“تفاوت میان ۴ گیگاباید تا ۱۸ گیگابایت توان پردازش، چیزی است که تفاوت‌ها میان این دو شکل پردازنده را نشان می‌دهد.”
۲ به توان ۶۴ نمیشه ۱۸ گیگ
(۲^۶۴)/۱۰۲۴/۱۰۲۴/۱۰۲۴/۱۰۲۴/۱۰۲۴/۱۰۲۴
میشه ۱۶ اگزابایت
یا ۱۶,۳۸۴ پتابایت
یا ۱۶,۷۷۷,۲۱۶ ترابایت
یا ۱۷,۱۷۹,۸۶۹,۱۸۴ گیگابایت
البته این اعداد تئوری هستن. سرور معمولی تا ۱ ترابایت یا ۱۰۲۴ گیگ رم ساپورت میکنه.
“تفاوت میان ۴ گیگاباید تا ۱۸ گیگابایت توان پردازش، چیزی است که تفاوت‌ها میان این دو شکل پردازنده را نشان می‌دهد.”
۲ به توان ۶۴ نمیشه ۱۸ گیگ
(۲^۶۴)/۱۰۲۴/۱۰۲۴/۱۰۲۴/۱۰۲۴/۱۰۲۴/۱۰۲۴
میشه ۱۶ اگزابایت
یا ۱۶,۳۸۴ پتابایت
یا ۱۶,۷۷۷,۲۱۶ ترابایت
یا ۱۷,۱۷۹,۸۶۹,۱۸۴ گیگابایت
البته این اعداد تئوری هستن. سرور معمولی تا ۱ ترابایت یا ۱۰۲۴ گیگ رم ساپورت میکنه.