آموزش پیشرفته گوگل آنالیتیکس: گوگل آنالیتیکس چگونه به جمع‌آوری داده‌ها می‌پردازد؟

اجازه دهید بحث را با توضیح برخی از جزییاتی آغاز کنیم که گوگل آنالیتیکس به کمک و بر مبنای آنها به جمع‌آوری اطلاعات می‌پردازد. اگر به خاطر داشته باشید، جمع‌آوری داده‌ها از طریق یک قطعه کد مبتنی بر جاوا اسکریپت میسر می‌شد که در میان کدهای صفحات مختلف سایت جای می‌گرفت. گفتنی است هدف قطعه کد مذکور نیز مانیتور کردن تعاملات کاربران با سایت شما بود. این تعاملات می‌توانند شامل مواردی ساده، مانند بارگذاری یک صفحه شوند یا مواردی پیچیده‌تر، مثل کلیک روی یک لینک خاص و یا دکمه‌ی پخش یک ویدیو را در برگیرند.

• گوگل آنالیتیکس چگونه کار می‌کند؟
• آشنایی با اجزای اولیه گوگل آنالیتیکس
• جمع‌بندی دوره‌ی آنالیتیکس برای مبتدی‌ها و آشنایی با چند راه‌حل تحلیلی

کد رصد کننده‌ی آنالیتیکس از دامنه وبسایتی که در حال رصد آن هستید، برای تعریف آن «سایت» در گزارش‌ها بهره می‌گیرد. وقتی کد‌های رصد کننده را نصب یا به زبان ساده‌تر در صفحات خود پیاده‌سازی کردید، گوگل آنالیتیکس یک «کوکی» را برای هر وب‌سایت و کلیه زیردامنه‌های آن در مرورگر کاربر رها می‌کند. به این شیوه دنبال کردن ترافیک یک سایت بر اساس آدرس دامین آن یا زیر دامنه‌اش به سادگی امکان‌پذیر می‌شود.

تجزیه‌ی ساختار یک hit

وقتی کاربری با سایت شما به تعامل می‌پردازد، کد رصد کننده آنالیتیکس، داده‌هایی را به خود سرویس گوگل ‌آنالیتیکس ارسال می‌کند که در اصطلاح به آنها «هیت» (hit) می‌گوییم. یک hit در اصل یک «رشته آدرس» (URL string) است که پارامترهایی با اطلاعات بسیار مفید راجع به کاربران شما را در خود جای داده. شایان ذکر است، هیت‌ها تقریباً شکل و شمایلی مشابه آنچه در زیر آمده دارند:

اگر رشته آدرسی که در بالا به تصویر کشیده شده را قدری تجزیه کنیم‌، می‌توانیم ببینیم چه اطلاعات مفیدی را راجع به یک کاربر به آنالیتیکس انتقال می‌دهد. برای مثال، قادر هستیم چنین مواردی را در آن رویت کنیم:

• زبانی که مرورگر وب کاربر روی آن تنظیم شده است.
• عنوان صفحه‌ای که کاربر بارگذاری و مشاهده کرده است.
• رزلوشن صفحه نمایش دیوایسی که فرد از طریق آن به سایت سر زده.
• «شناسه آنالیتیکسی» (Analytics ID) که سبب می‌شود داده‌های هیت در اشتراک آنالیتیکس مرتبط و صحیحی به ثبت رسند.

مواردی که ذکر کردیم، تنها بخشی از داده‌هایی هستند که از طریق یک هیت به آنالیتیکس انتقال می‌یابند و جزییات هر هیت تا حدی نیز به نحوه‌ی تعامل کاربر با سایت نیز باز می‌گردند، و اینکه بر اساس این تعامل چه مواردی باید رصد شوند. همچنین هیت اطلاعات دیگری همانند، «شناسه تصادفی تولید شده برای کاربر» (randomly-generated user identifier) را هم در خود جای می‌دهد. این شناسه به گوگل آنالیتیکس کمک می‌کند تا بین کاربران جدیدی که به سایت آمده‌اند و آنهایی که مجدداً به آن بازگشته‌اند تفاوت قائل شود.

هیت انواع مختلفی دارد و سه گونه‌ی بسیار رایج آن عبارتند از:

• هیت‌های به نمایش درآمدن صفحه (pageview)
• هیت‌های رویداد (event)
• هیت‌های تراکنش مالی (transaction)

یک هیت «pageview» زمانی فعال و ارسال می‌شود که کاربر، صفحه‌ای دارای کد رصد کننده‌ی آنالیتیکس را در مرورگر خود بارگذاری کند. شایان ذکر است این نوع از هیت یکی از رایج‌ترین هیت‌هایی به حساب می‌آید که به آنالیتیکس ارسال می‌گردد. هر بار که کاربر یک صفحه‌ی جدیدِ دارای کد رصد کننده را باز می‌کند، یک هیتِ pageview فرستاده می‌شود.

هیت «رویداد» یا «event» به شما اجازه می‌دهد، هر باری که کاربر با یک عنصر خاص در سایت‌تان تعامل داشت، این تعامل را رصد کنید. برای مثال، شما می‌توانید هر دفعه کلیک کاربر روی دکمه‌ی پخش یک ویدیو، کلیک روی یک آدرس معین، یا کلیکش روی یک محصول را مانیتور کنید. هیتِ «رویداد» در «رشته آدرس» خود چهار پارامتر داده را ارسال می‌کند که عبارتند از: اقدام منجر به رویداد (event action)، موضوع (category)، برچسب (label) و ارزش (value). با استفاده از این نوع هیت و پارامترهای آن، می‌توانید تعاملات با عناصر خاص را در گزارش‌هایی موضوع بندی کنید که مختص وبسایت شما هستند.

هیت «تراکنش» یا «transaction» قادر است داده‌هایی را راجع به خرید‌های الکترونیکی صورت پذیرفته توسط کاربران به آنالیتیکس انتقال دهد. این داده‌ها می‌توانند شامل مواردی مانند محصول خریداری شده، شناسه تراکنش و… باشند.

اگر «بهینه‌سازی‌های مرتبط به تجارت الکترونیکی» (Enhanced Ecommerce) را روی اشتراک گوگل آنالیتیکس خود فعال کرده باشید، هیت‌های تراکنش، داده‌های دیگری از قبیل دسته‌بندی موضوعی محصول، اضافه یا کم شدن یک محصول به سبد خرید کاربر و اینکه یک شخص چندبار محصولی را روی یک وبسایت مشاهده کرده است را نیز انتقال می‌دهند.

هیت‌های دیگری مانند «هیت اجتماعی» (Social Hit) هم وجود دارند که داد‌‌ه‌های مربوط به اشتراک‌گذاری‌ها و توییت‌ها را انتقال می‌دهند؛ هیتِ «مدت زمان حضور در صفحه» (Page timing hits) نیز، اجازه می‌دهد داده‌های مرتبط به بازه‌ی زمانی که یک کاربر در یک صفحه می‌ماند به آنالیتیکس انتقال یابد.

ما درباره‌ی اطلاعاتی که از طریق یک هیت انتقال می‌یابند مانند، زبان مرورگرِ کاربر یا عنوان صفحه در حال نمایش سخن گفتیم. اما گوگل آنالیتیکس داده‌هایی که جمع‌آوری می‌کند را از طریق منابع دیگری مانند آدرس‌های IP، فایل‌های لاگ سرور و… غنی‌تر می‌سازد تا با استفاده از این اطلاعات اضافه‌تر به برخی موارد دیگر پی ببرد. تعدادی از این موارد در زیر آمده است:

• محل استقرار فیزیکی کاربر
• مرورگر مورد استفاده‌ی شخص، سیستم‌عامل او و شرکتی که از آن سرویس اینترنت دریافت می‌کند
• سن و جنسیت کاربر
• منبع یا واسطی که کاربر را به یک سایت هدایت کرده‌اند.

به یقین شما بسیاری از پارامترهایی که در یک هیت ارسال می‌شوند یا داده‌هایی که از طریق سایر منابع به دست می‌آیند را به راحتی و در یک نگاه شناسایی خواهید کرد. زیرا در اصل همین پارامترها و اطلاعات‌شان بدل به «بُعد‌هایی» می‌شوند که گزارش‌های آنالیتیکس‌تان را شکل و سر و سامان می‌دهند. به خاطر دارید که «ابعاد» در اصل راه‌حل‌هایی هستند که با آنها می‌توانید داده‌های معیارهای مختلف، مانند «کشور» و یا «نوع دیوایس مورد استفاده کاربران» را موضوع‌بندی کنید.

• گزارش‌های مرتبط به «رفتار کاربران» در گوگل آنالیتیکس
• گزارش‌های مرتبط به «مخاطبین» در گوگل آنالیتیکس

وقتی یک هیت به گوگل آنالیتیکس ارسال می‌شود و با داده‌هایی اضافی که از سایر منابع به دست آمده ترکیب می‌گردد، همه چیز آماده است تا اطلاعات گردآوری شده توسط سرور‌های آنالیتیکس پردازش شوند.در مطلب بعدی گام‌های اولیه گوگل آنالیتیکس برای پردازش داد‌ه‌ها را شرح خواهیم داد. آگاهی از اینکه آنالیتیکس چگونه داده‌ها را جمع‌آوری و آنها را پردازش می‌کند، سبب می‌شود تا درک بهتری نسبت به هر یک از گزارش‌های اشتراک خود و اطلاعاتی که در آنها ارائه می‌گردد به دست آورید.

 

منبع: Google Analytics Academy