وقتی سرعت اینترنت خود را با نرم‌افزارهای مختلف یا سایت‌های آنلاین اندازه گیری می‌کنید، به واحدی به نام جیتر برخورد می‌کنید. این واژه به چه معناست و چه تاثیری روی عملکرد اینترنت ما دارد؟ این سوالی است که در نوشته امروز به دنبال جوابش هستیم.
چرا جیتر ایجاد می شود؟
عملکرد و کارایی پایین سخت افزار و استفاده از تجهیزات قدیمی و از رده خارج شده شبکه مانند کابل، سوئیچ و روترهای قدیمی که فاقد استانداردهای روز می باشند، میتوانند باعث ایجاد جیتر ( Jitter ) شوند.
نداشتن پهنای باند کافی. اگر پهنای باند کافی وجود نداشته باشد و ترافیک شبکه بالا باشد کارایی شبکه به شدت پایین خواهد آمد چراکه تعداد زیادی از دستگاه های فعال از پهنای باند محدود شبکه ما در حال استفاده هستند و باعث به وجود آمدن جیتر ( Jitter ) خواهند شد.
استفاده از شبکه بی سیم ( Wireless ). یکی از ایراد های استفاده از شبکه های بی سیم ( Wireless ) نوسان کیفیت اتصال به شبکه و وجود اختلال در فرکانس شبکه می باشد. با استفاده از اتصالات کابل شبکه می توان این اطمینان را حاصل کرد که سیستم های تماس صوتی ( VOIP ) و تماس های تصویری، تجربه کاربری بهتری را ارائه خواهند نمود.
عدم اولویت بندی بسته های شبکه. اگر برای ترافیک های مهم برای مثال ترافیک های تماس های صوتی ( VOIP ) اولویت بندی شکل نگیرد ترافیک های دیگر پهنای باند شبکه را اشغال خواهند نمود و با افزایش نرخ جیتر ( Jitter ) کیفیت تماس های صوتی به شدت کاهش و غیر قابل استفاده خواهند شد. پس باید در نظر داشته باشیم که همواره برای ترافیک های مهم، الویت بندی نوع ترافیک ها امری غیر قابل انکار می باشد.
انواع جیتر
-
جیتر ثابت – Constant Jitter
در این حالت تغییرات تاخیر نخواهیم داشت و مقدار تاخیر به صورت نرخی ثابت در ارسال بسته ها خواهد بود.
-
جیتر مقطعی – Transient Jitter
تاخیر افزایشی قابل توجهی که ممکن است به واسطه ارسال یک بسته خاص بوجود آید، جیتر مقطعی گفته می شود که گذرا می باشد و به صورت سریع از بین خواهد رفت.
لرزش کوتاه مدت
به این صورت شکل میگیرد که تاخیر به اندازه تعداد چندین بسته ادامه پیدا می کند و ممکن است با افزایش نوسان تاخیر بسته به بسته همراه باشد. این نوع جیتر ( Jitter ) معمولا با ازدحام ( congestion ) و تغییر مسیر ( Route ) همراه است.
معیارهای اندازه گیری جیتر ( Jitter )، نحوه انجام تست جیتر و اندازه گیری نرخ جیتر شامل میانگین زمان تاخیر به صورت بسته به بسته می باشد. بر اساس نوع ترافیک میتوان به روش های مختلفی صورت پذیرد:
ترافیک های صوتی – Voice Traffic
در این حالت بر اساس اینکه کاربر روی یک نقطه پایانی ( Endpoint ) یا هر دو نقطه پایانی کنترل داشته باشد اندازه گیری می شود.
- نقطه پایانی تکی : این نوع محاسبه بصورت میانگین زمان رفت و برگشت و حداقل زمان رفت و برگشت تعدادی از بسته های صوتی انجام میگیرد که به عنوان تست پینگ جیتر ( Ping Jitter ) شناخته می شود. زمان رفت و برگشت به معنی مدت زمانی است که طول خواهد کشید تا یک بسته از یک مبدا خاص به مقصد مورد نظر سفر نماید و مجدد باز گردد.
- نقطه پایانی دو طرفه : در این حالت جیتر ( Jitter ) به صورت لحظه ای در هر دو سمت فرستنده و گیرنده اندازه گیری می شود و سنجش نوسان بین بازه های ارسال و دریافت برای فقط یک بسته محاسبه می شود.
- تست پهنای باند – Bandwidth Test: انجام تست پهنای باند نیز یکی از روش هایی است که به واسطه آن می توان نرخ جیتر ( Jitter ) را اندازه گیری نمود. و با اندازه گیری سرعت آپلود و دانلود اتصال اینترنت، ظرفیت کل و نرخ جیتر شبکه را محاسبه نمود.
راحت ترین روش محاسبه جیتر ( Jitter ) با استفاده از تست پهنای باند می باشد. بدین شکل کاربر می تواند تشخیص دهد که آیا جیتر ( Jitter ) بالای آنها به واسطه ارائه دهنده سرویس اینترنت ( ISP ) ایجاد گردیده یا خیر. فایل های تست پهنای باند از یک شبکه به یک کامپیوتر خاص ارسال می شوند و زمان مورد نیاز برای دانلود فایل ها در مقصد اندازه گیری می شود. با این روش سرعت انتقال داده بین دو نقطه بر حسب کیلوبیت بر ثانیه ( Kbps ) یا مگابیت بر ثانیه ( Mbps ) اندازه گیری می گردد.
با این حال، آزمایش های پهنای باند می توانند به طور قابل توجهی متفاوت باشند، به این دلیل که آزمایش ها می توانند تحت تاثیر نویز روی خطوط داده، اندازه فایل، و مقدار حجم بارگزاری ( Load ) روی سرور در زمان اندازه گیری، قرار گیرد.