تلسکوپ فضایی قدرتمند جیمز وب که قرار است تحولی شگرفت در اکتشافات فضایی باشد و همچنین بناست تا سوالات مهمی درباره پیدایش هستی را جواب دهد، پس از کش و قوسهای فراوان و چندین بار تاخیر در پرتاب، بالاخره چند روز قبل و درست در شب کریسمس سوار بر راکت Ariane 5 به فضا فرستاده شد تا ماجراجویی پیچیده خود را آغاز کند.
پرتاب سخت و پیچیدهای که Ariane 5 برای ارسال جیمز وب به فضا داشت تنها بخش کوچکی از تمام چیزهایی است که باید طی 29 روز کاملا درست اجرا شوند تا این تلسکوپ فضایی بتواند کار خود را به درستی انجام دهد. پرتابی که به بهترین شکل ممکن انجام گرفت و گفته میشود در صورتی که مشکل فنی دیگری به وجود نیاید، جیمز وب تا بیش از 10 سال نیز میتواند به فعالیت بپردازد.
این تلسکوپ بزرگ که هزینهای بالغ بر 9.7 میلارد دلار و سالها زمان برای ساختش صرف شده، آنقدر بزرگ است که نمیشد به صورت کامل سوار بر هیچ راکتی شود و به همین دلیل همچون یک اوریگامی تا شده به داخل محفظه برده شد و در طول راه باید با سیستمهای رها سازی کوچک و بزرگ خود، باز شده و در نهایت به یک تلسکوپ کامل بدل شود. هر کدام از این سیستمهای رها سازی که گاهی در حد سانتیمتر طول دارند، به هر دلیلی درست کار نکنند، ممکن است کل پروژهی این تلسکوپ با شکست مواجه شود!
این تلسکوپ شامل یک آینه 18 تکه است که به سه بخش تقسیم شده و یک محافظ بزرگ خورشیدی دارد که همچون ورقههایی غول پیکر و آلیاژی که دارند، دمای این تلسکوپ را به کمتر از 240 درجه سانتیگراد میرسانند. ابتدای امر بعد از پرتاب یک پنل خورشیدی باید باز میشد که در همان تصاویر اولیه، باز شدن آن را مشاهده کردیم. از روز سوم کم کم رها سازی محافظ ها آغاز شده بود که به نظر تا این جا به درستی انجام شده است. شما میتوانید روند کامل باز شدن ماهواره، فاصلهاش از زمین، سرعت و خیلی پارمترهای دیگر را در این سایت به صورت زنده تماشا کنید.
بعد از 13 روز اول کم کم آینهها باید باز شوند تا در موقعیت درست خود قرار بگیرند. این آینهها باید به قدری دقیق باشند که امکان حرکت آنها از اتاق کنترل به فاصلهی کمتر از یک تار مو نیز انجام میشود، چون در نهایت تمامی این آینهها باید یک آینه واحد را برای تصاویر مادون قرمز پدید بیاورند.
البته نکات فنی در مورد این تلسکوپ بسیار زیاد است و سیستمهای رها سازی، بخشهای مختلف، میزان سوخت و پیچیدگیهای بسیاری در موردش وجود دارد که باعث میشود، ماموریت آن موفقیت آمیز باشد. اما گفتن از این پیچیدگیها در حوصلهی این مقاله نمیگنجد اما برای خیلیها که اخبار مربوط به جیمز وب را مشاهده نمیکردند، این سوال پیش میآید که این تلسکوپ فضایی واقعا چقدر قدرتمند است؟
آینهی اصلی این تسلکوپ از 18 بخش شش ضلعه با جنس بریلیوم ساخته شده که روکش بسیار نازکی از طلا دارد و مجموع آن در نهایت به قطر 6.5 متر میرسد که از آینهی 2.4 متری هابل بسیار بزرگتر و البته موثرتر است. همانطور که گفتیم برای رصد، این تلسکوپ از مادون قرمز استفاده میکند تا بتواند، کهکشانهایی که میلیاردها سال پیش تشکیل شدهاند را نیز رصد کند. در واقع تلسکوپهایی مثل هابل به خاطر محدودیتهایی که دارند خیلی از امواج غیر قابل مشاهده را نمیتوانند دریافت کنند و این جاست که قدرت جیمز وب این محدودیتها را به حداقل میرساند.
تسلکوپ فضایی جیمز وب یک دوربین مادون قرمز بسیار دقیق و پیشرفته محسوب میشود و دارای یک طیف سنج جرمی نیز بوده که آن را آژانس فضایی اروپا طراحی نموده. در نهایت اما حسگرهای مختلف، حجم بالایی از اطلاعات را دو بار در روز به زمین مخابره میکنند که این اطلاعات حاوی چند ده گیگ تصاویر مختلف است تا باید پالایش شود.
تنظیمات و پیش نیازهای مربوط به استقرار و ثبت تصاویر به وسیله تلسکوپ جیمز وب تا حدود 6 ماه پس از پرتاب ادامه خواهد داشت و در واقع از آن به بعد است که باید اطلاعات به دست آمده را مشاهده کرد اما بخش مهم قضایا یک ماه کابوس وار و بسیار استرس آور برای سازندگان آن است که باید منتظر بمانند تا هر بار هر کدام از بخشها که به درستی در جای خودش قرار بگیرد.
تمامی اطلاعات مورد نیاز شما در رابطه با تلسکوپ جیمز وب در لینکی که گذاشتیم موجود است و شما میتوانید اطلاعات دقیقتر علمی را از همان صفحه و صفحات داخلی ناسا ببینید. شاید برایتان جالب باشد که در حال حاضر تلسکوپ جیمز وب، حدودا 740 هزار کیلومتر از زمین دور بوده و دمای بخش سرد آن به -144 درجه سانتیگراد میرسد!