زندگی ما در قرن بیست و یکم با پیشرفت فناوری گره خورده است و روز به روز با تکنولوژی جدیدی در زمینه‌های مختلف روبه‌رو می‌شویم که سعی در ساده‌تر و راحت‌تر کردن کارها دارد. یکی از فناوری‌های دیجیتالی که هر روز با تحقیقات گسترده به روزتر و پیشرفته‌تر عمل می‌کند تکنولوژی تشخیص چهره است که سرمایه‌گذاری‌های کلانی برای آن انجام می‌شود.
در فناوری تشخیص چهره، هوش مصنوعی به کار رفته است. یادگیری ماشین به صورت عمیق Deep Learning و فناوری بینایی ماشین Machine Vision ، امکان تطبیق تصاویر دوربین با تصاویر موجود در پایگاه داده را فراهم می کند. این فناوری با پیشرفت روز افزون در زمینه‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد که با شیوع بیماری کوید-۱۹ ، کاربرد آن بیشتر شده است که در ادامه متن به آن خواهیم پرداخت.
کارکرد سیستم تشخیص چهره
از گذشته به امروز انسان با تشخیص حرکات و حالات چهره افراد دیگر، چگونگی رفتار با آنها را یاد گرفته است. در دهه اخیر، ماشین‌ها نیز به کمک ما آمده‌اند تا تشخیص چهره را در زمینه‌هایی همچون روانشناسی، علوم رفتاری، صنایع گوناگون، فرودگاه‌ها و هر جا که نیاز به شناسایی انسان باشد، به کار ببرند. در عصر جدید احراز هویت با استفاده از روش‌های مختلفی مثل اثر انگشت و تشخیص چهره صورت می گیرد. تشخیص چهره برای اولین بار با روش‌های ترسیمی در سال ۱۹۶۰ انجام پذیرفت و امروز با استفاده از الگوریتم‌های کامپیوتری، سیستم تشخیص چهره سه بعدی جهت شناسایی افراد با اندازه‌گیری ویژگی‌های صورت هر فرد از جمله فاصله میان چشم‌ها و عرض بینی توسط بیشتر ارگان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در همین راستا در تحقیقات علوم شناختی در زمینه پردازش چهره انسان، محققان ادعا می‌کنند که فرآیند شناسایی چهره نسبت به تشخیص اشیاء سخت‌تر است. چرا که باید تمامی اجزا و مواردی که در آنها تاثیر می‌گذارند، بررسی شوند.
کاربرد فناوری تشخیص چهره
فناوری تشخیص چهره می‌تواند در حوزه‌های گوناگونی مورد استفاده قرار بگیرد. به طور مثال این فناوری بیومتریک برای نظارت بر امنیت مرزها، شناسایی مجرمان، تشخیص هویت در فرودگاه، تایید اطلاعات کارمندان و ساعات کار در بخش خصوصی و سازمان‌ها، شبکه‌های اجتماعی و کنترل دسترسی به مکان‌های حساس به جهت امنیت بیشتر به کار می‌رود.
در شرکت‌ها و ادارات مدیران دستگاه حضور غياب تشخيص چهره را به عنوان روشی کارآمد و مقرون به صرفه برای ثبت دقیق سوابق زمانی ورود و خروج کارمندان استفاده می‌کنند. علاوه بر این از فناوری تشخیص چهره برای شناسایی موارد کلاهبرداری در گواهینامه رانندگی نیز کاربرد دارد. از همه این‌ها گذشته، در دوران همه‌گیری بیماری کرونا، این فناوری بسیار مفید واقع شده است.
از آنجایی که در طول شیوع ویروس کوید-۱۹ افراد از ماسک استفاده می‌کردند، تشخیص چهره با تکنولوژی گذشته با مشکل روبه‌رو می‌شده است که با توسعه الگوریتم‌ها توسط متخصصین اکنون این فناوری با تشخیص چهره و تشخیص عنبیه، امکان شناسایی، احراز هویت و نظارت بر روی افرادی که صورت خود را به طور جزئی یا کامل با ماسک و محافظ پوشانده‌اند را فراهم ساخته است. به طوری که این دستگاه‌های تشخیص چهره می‌توانند دما و تب را تشخیص دهند و در حال حاضر توانسته است در کنترل مرزها نقش بسیار مهمی را ایفا کند.
اثر انگشت و تشخیص هویت با فناوری اسکن چهره در فرودگاه یک جایگزین خوب برای به همراه داشتن و نشان دادن کارت‌های شناسایی ملی و گذرنامه است. امروزه در کشورهای پیشرفته به خاطر دقت و سرعت بیشتر در فرآیندهای فرودگاهی در قالب طرحی چند مرحله‌ای از ابزارهای بیومتریک شناسایی استفاده می‌شود و در صورت موفقیت این طرح، در آینده‌ای نزدیک از این تکنولوژی در گیت‌های ورود و خروج مسافران داخلی و بین‌المللی که به صورت PreCheck از قبل ثبت نام کرده باشند، آغاز می‌شود. به این صورت این فناوری و نرم افزار تشخیص چهره و اثر انگشت جایگزین روش‌های انسانی و دستی و امکان خطا تا حد زیادی کمتر می‌شود.
در نتیجه سیستم‌های فناوری تشخیص چهره با اسکن و تصویربرداری حرارتی، فاصله اجزای صورت و آنالیز بافت پوستی را مورد بررسی قرار می‌دهند. این فناوری از جمله تکنولوژی‌های تشخیص چهره بیومتریک یا اندازه‌گیری داده‌های بیولوژیکی مانند اثر انگشت و اسکن عنبیه و چشم محسوب می‌شود که در قرن حاضر بسیار پر کاربرد و جزو جدانشدنی زندگی افراد شده است.