اینترنت از زمان آغاز به کار خود، از یک شبکه کوچک برای اشتراکگذاری تحقیقات به یک پدیده جهانی تبدیل شده است که زندگی، کار و سرگرمی ما را شکل میدهد و همهی مردم در سراسر جهان را به هم مرتبط میکند. در این مسیر، برخی وبسایتها نقشی بیبدیل در این تحول ایفا کردهاند و به ارکان نوآوری دیجیتال و تکامل فرهنگی تبدیل شدهاند. در این مقاله، به ۱۵ وبسایتی میپردازیم که نهتنها اینترنت، بلکه زندگی روزمره ما را نیز برای همیشه تغییر دادهاند.
1- گوگل (Google)
گوگل که در سال ۱۹۹۸ راهاندازی شد، خیلی زود به موتور جستجوی مرجع در دنیای اینترنت تبدیل گردید. برخلاف موتورهای جستجوی پیشین، گوگل با استفاده از الگوریتمهای پیشرفته خود، وبسایتها را براساس کیفیت و ارتباط طبقهبندی کرد و به این ترتیب، تحولی عظیم در نحوه جستجو به وجود آورد که تا به امروز ادامه دارد. در حال حاضر، گوگل به یک اکوسیستم اینترنتی تبدیل شده است که شامل ابزارهایی مانند جیمیل، گوگل مپ و گوگل داکس میباشد، اما هیچگاه نباید فراموش کرد که گوگل به عنوان یک موتور جستجو به چنین جایگاهی دست یافت.
2- آمازون (Amazon)
آمازون در سال ۱۹۹۴ به عنوان یک کتابفروشی آنلاین آغاز به کار کرد و به سرعت به غولی در دنیای تجارت الکترونیک تبدیل شد و روش خرید و فروش ما را متحول کرد. در واقع، چیزی که امروزه به عنوان فروشگاههای اینترنتی در دنیا مشاهده میکنیم، همه بر اساس ساختاری شکل گرفتهاند که یک روز آمازون آن را پایهگذاری کرد. امروز، آمازون یک فروشگاه اینترنتی جامع است که هر چیزی را از تجهیزات الکترونیک تا مواد غذایی به فروش میرساند و با معرفی سرویسهای پرایم و خدمات وب (AWS)، نقش کلیدی در اینترنت ایفا میکند.
3- فیسبوک (Facebook)
فیسبوک در سال ۲۰۰۴ با هدف شبکهسازی میان دانشجویان آغاز به کار کرد و به یکی از بزرگترین شبکههای اجتماعی تبدیل شد که میلیاردها کاربر را به یکدیگر متصل میکند. هیچ شکی نیست که فیسبوک با معرفی مفاهیمی مانند بهروزرسانی وضعیت، لایکها، اشتراکگذاری عکس و بسیاری دیگر از مفاهیم پایه شبکههای اجتماعی، شکل جدیدی از ارتباطات دیجیتال ایجاد کرد و به ابزاری قدرتمند برای کسبوکارها و تبلیغات تبدیل شد. در حال حاضر، کمپانی اصلی فیسبوک به متا تغییر نام داده و شامل چندین شبکه اجتماعی، ابزارهای مختلف و حتی سختافزار میشود.
4- ویکیپدیا (Wikipedia)
ویکیپدیا در سال ۲۰۰۱ راهاندازی شد و با ارائه بزرگترین دایرةالمعارف آنلاین و رایگان جهان، مفهوم مشارکت مردمی در اطلاعات را گسترش داد. این وبسایت بهعنوان یک منبع قابلاعتماد اطلاعات، به میلیونها نفر کمک کرده تا به دانش آزاد دسترسی داشته باشند. در ویکی پدیا تقریبا هر کس میتواند اطلاعات را ویرایش کرده و اطلاعات جدید را در این دایرةالمعارف اضافه کند.
5- یوتیوب (YouTube)
یوتیوب در سال ۲۰۰۵ با هدف اشتراکگذاری ویدیوهای شخصی راهاندازی شد و بهسرعت به یک پلتفرم گسترده تبدیل گردید که با محتوای ویدیویی متنوع، زمینهساز تحولات فرهنگی شد. تا قبل از یوتیوب، عملاً کسی تصور چنین پایگاه دادهای از ویدیوهای مردمی را نمیکرد و محدودیتهایی مانند سرعت اینترنت، عملاً اجازه چنین امکانی را به کاربران نمیداد. اما یوتیوب ایدهای بلندپروازانه بود که به افراد عادی فرصت داد تا ستارههای آنلاین شوند و همچنین امکان دسترسی به محتوای آموزشی و سرگرمی را برای مخاطبان گستردهای از سراسر جهان فراهم کرد.
6- ایکس (X) توییتر سابق
توییتر در سال ۲۰۰۶ راهاندازی شد و شیوهای نوین در شبکههای اجتماعی به راه انداخت که کاربران در آنها، تنها باید در قالب تعداد محدودی کاراکتر، پستهای خود را منتشر میکردند و خبری از ویدیو و عکس نبود. این شیوهی خاص طرفداران زیادی پیدا کرد اما به مرور محدودیت پستها کمتر شد و کاربران اجازه اضافه کردن عکس و ویدیو هم پیدا کردند. توییتر بعد از این که ایلان ماسک آن را به قیمت گزافی خریداری کرد به اکس تغییر نام داد و با ارائه فضای مناسب برای ارتباطات لحظهای، اشتراکگذاری خبرها و تعامل با کاربران، تحولی به یک شبکه اجتماعی مثل دیگر شبکههای موجود تبدیل شد.
7- ایبی (eBay)
ایبی کار خود را در سال ۱۹۹۵ آغاز کرد و از نخستین سایتهایی بود که خرید و فروش آنلاین میان افراد را ممکن و آسان کرد. در واقع، این سایت برای اولین بار نشان داد که میتوان در فضای اینترنت به عنوان یک واسطه عمل کرد و به مردم اجازه داد تا در فضایی خاص به فروش وسایل مختلف بپردازند. نوآوریهای ایبی به همینجا ختم نشد و مفاهیمی مانند حراج آنلاین، محبوبیت این سایت را دوچندان کرد. در نهایت، ایبی به یکی از مهمترین سایتهای جهان تبدیل شد که مفهوم اینترنت و تجارت الکترونیک را برای همیشه تغییر داد.
8- ردیت (Reddit)
ردیت نیز در سال ۲۰۰۵ شروع به کار کرد و اگرچه در ظاهر شبیه به بسیاری از سایتهای دیگر بود، اما در باطن توانست با ایجاد فرومهای گسترده، تعداد زیادی از کاربران را در محفلهای مختلف گرد هم آورد تا به انتشار پستها و صحبت درباره مسائلی که به آن علاقه دارند بپردازند. این وبسایت با سیستم رأیدهی، محتوای محبوب را بالا میبرد و به مکانی برای اخبار فوری، بحثها و محتوای تولید شده توسط کاربران تبدیل شد. محبوبیت ردیت باعث شد تا بسیاری از امکانات این سایت بعداً در شبکههای اجتماعی دیگر کپی شود و تأثیر زیادی بر نحوه تعامل کاربران در فضای آنلاین داشته باشد.
9- اینستاگرام (Instagram)
وقتی اینستاگرام برای اولین بار کار خود را در سال 2010 آغاز کرد، انقلابی در دنیای اشتراکگذاری تصاویر به وجود آورد تا حدی که بعد از آن دیگر ظاهر و باطن اینترنت به حالت قبل خود برنگشت. این شبکه اجتماعی ابتدا با ماهیت اشتراک گذاری لحظهای از زندگی روزمره و فرایند دنبال کردن کاربران معروف شد و سپس با امکاناتی نظیر فیلترهای عکس و استوری، پخش زنده و خیلی ویژگیهایی که به مرور به آن اضافه شدند مفهوم اینفلوئنسرهای شبکههای اجتماعی را پایهریزی کرد و به یک ابزار بازاریابی مهم تبدیل شد. حالا حتی نمیتوان اینترنت را بدون اینستاگرام تصور کرد!
10- پینترست (Pinterest)
در نگاه اول شاید پینترست شبیه به اینستاگرام با ظاهری متفاوت باشد اما وقتی پینترست در سال ۲۰۱۰ آغاز به کار کرد، به کاربران امکان داد تا ایدهها و الهامبخشیهای خود را در قالب تصاویر بهصورت دیجیتالی جمعآوری و مرتب کنند و مخصوصا برای هنرمندان به یک پایگاه مهم تبدیل شد. این وبسایت با ادغام رسانههای اجتماعی و موتور جستجو، فضایی برای کشف و الهامبخشی فراهم آورد و همین حالا هم کاربران بسیار زیادی در سراسر جهان دارد.
11- لینکدین (LinkedIn)
لینکدین در سال ۲۰۰۳ تأسیس شد و روش جدیدی را برای مدیریت شبکههای حرفهای و شغلی به وجود آورد و به کاربران اجازه داد پروفایلهای شغلی بسازند و با همکاران و استخدامکنندگان در ارتباط باشند. در ابتدا ظاهر و امکانات لینکدین خیلی شبیه به فیسبوک بود اما تغییر مسیر آن و تمرکزش بر روی محتوای شغلی به ویژه در فرایند استخدام و پیدا کردن فرصتهای شغلی بسیار مؤثر بود تا اینکه حالا خیلیها برای پیدا کردن شغل جدید به لینکدین وابسطه هستند.
12- یاهو (Yahoo)
یاهو! که در سال ۱۹۹۴ راهاندازی شد , اولین وبسایتی بود که به کاربران امکان دسترسی به اخبار، ایمیل و جستجوی اینترنتی را در یک پورتال واحد میداد. تا قبل از محبوبیت بینظیر گوگل، یاهو! یکی از محبوبترین سایتهای دهه ۹۰ بود و خیلیها اولین صفحهای که در محیط اینترنت باز میکردند، این سایت بود تا بعد از طریق آن در فضای وب به جستجو بپردازند یا از اخبار باخبر شوند. افول یاهو و از دست رفتن جایگاهش در اینترنت یکی از غمانگیزترین چیزهاییست که برای کاربران قدیمی اینترنت اتفاق افتاده است.
13- پیپال (PayPal)
وقتی پیپال در سال 1998 کار خود را آغاز کرد، با ارائه یک روش امن و راحت برای پرداختهای آنلاین، به توسعه تجارت الکترونیک کمک کرد و در نهایت پایهگذار تمام پرداختهای اینترنتی شد که حالا و هر روز و در هر لحظه، کاربران در سراسر جهان از آن استفاده میکنند تا محصولات و سرویسهای مختلف را خریداری کنند. پیپال امکان انتقال پول میان افراد و کسبوکارها را فراهم کرد و به یکی از ابزارهای مهم پرداخت دیجیتال تبدیل شد.
14- بلاگر (Blogger)
شاید الان بلاگر خیلی معروف نبوده و کم سن و سالها خیلی با آن آشنایی نداشته باشند اما این سایت که در سال ۱۹۹۹ معرفی شد، به کاربران این امکان را داد تا بدون نیاز به دانش کدنویسی، بلاگ خود را ایجاد کنند که تحولی بزرگ در فضای اینترنت بود. در آن زمان این که شما بتوانید، بدون هیچ دانشی یک صفحه اینترنتی اختصاصی داشته باشید، یک تحول بسیار بزرگ به حساب میآمد. بلاگر به ترویج وبلاگنویسی و مشارکت افراد در تولید محتوا کمک کرد و مسیر وبلاگنویسی را برای میلیونها نفر هموار ساخت.
15- وردپرس (WordPress)
وردپرس که در سال ۲۰۰۳ شروع به کار کرد و به یکی از محبوبترین سیستمهای مدیریت محتوا تبدیل شد و به کاربران این امکان را داد تا بدون نیاز به برنامهنویسی، وبسایت خود را بسازند و مدیریت کنند. وردپرس با انعطافپذیری بالا و امکان شخصیسازی گسترده، نقش بزرگی در رشد وب داشت و در حال حاضر یکی از پراستفادهترین سیستمهای سایت ساز در جهان به شمار میرود.