در گوگل آنالیتیکس شما می‌توانید به تنظیم قوانین مربوط به نحوه‌ی جمع‌آوری و ساماندهی دادهها بپردازید و این قوانین هستند که معین می‌کنند اطلاعات گردآوری شده در اشتراک‌تان چگونه پردازش شوند. گفتنی است تعریف قوانین برای جمع‌آوری و ساماندهی دادهها از طریق قابلیت‌هایی مانند «فیلترها»، «اهداف»، «گروه‌بندی کردن اطلاعات» (data grouping)، «بعدهای سفارشی» (Custom Dimensions)، «شاخص‌های سفارشی» (Custom Metrics) و وارد کردن اطلاعات از دیگر منابع صورت می‌پذیرد.
فیلترهای اطلاعات (Data Filters)
قبلاً توضیح دادیم که با تعریف یک فیلتر برای یک نمای خاص، می‌توانید از ثبت داده‌هایی معین در آن جلوگیری کرده و فقط داده‌هایی مشخص را در نمای مذکور جمع‌آوری کنید؛ همچنین با استفاده از فیلترها قادر هستید اطلاعات گردآوری شده را در حین پردازش اصلاح و ویرایش نمایید .اینکار از طریق گزینه‌ی «Search and Replace» در حین تعریف فیلترهای سفارشی (Custom) امکان‌پذیر است. راهکار مذکور به شما اجازه می‌دهد داده‌هایی که بنا است در گزارش‌های‌تان به نمایش درآیند را با نیازهای کسب و کار خود هم‌تراز سازید. فیلترها «قوانینی» ضروری و حائز اهمیت هستند که گوگل آنالیتیکس در حین فرآیند پردازش آنها را بر دادهها اعمال می‌کند.
علل مختلفی وجود دارند که سبب می‌شوند بخواهید از فیلترها بهره بگیرید. برای مثال، نیاز دارید اطلاعاتی که در یک نما به نمایش در می‌آیند را سفارشی کنید. به عنوان نمونه، نمایی را در نظر بگیرید که به گزارش‌های مربوط به کاربران یک کشور معین اختصاص یافته؛ در چنین نمایی شما تمایل دارید فقط داده‌های مرتبط به کشور مذکور وارد شوند و آنالیتیکس سایر اطلاعاتی که از کاربران دیگر سرزمین‌ها جمع‌آوری می‌نماید را به آن وارد نکند.
در مثالی دیگر نیز می‌توان به هنگامی اشاره کرد که می‌خواهید ترافیک ایجاد شده توسط کارمندان مجموعه‌تان روی وبسایت خود مجموعه، به گزارش‌های گوگل آنالیتیکس وارد نگردد و از ترافیکی که توسط مشتریان آنلاین شما ایجاد شده مجزا شود.
فیلترهایی که تصمیم به اجرای آنها می‌گیرید، دقیقاً وابسته به موارد و اهدافی هستند که می‌خواهید آنها را در گزارش‌ها بسنجید. بنابراین بسیار مهم است که پیش از تعریف یک فیلتر برای خود معین کنید به کدام دسته از دادهها نیاز دارید و لازم است آنها را جمع‌آوری نمایید. در رابطه با فیلترها بعداً بازهم مفصل‌تر صحبت خواهیم کرد.
اهداف (Goals)
در گوگل آنالیتیکس چهار نوع هدف وجود دارد:
- اهداف مبتنی بر مقصد یا Destination Goals: این نوع از هدف زمانی محقق می‌شود که کاربران یک صفحه‌ی خاص از وبسایت شما را به نمایش درآورند.
- اهداف مبتنی بر رویداد یا Event Goals: وقتی کاربر عملی خاص را در سایت یا صفحه‌ای مشخص انجام دهد این نوع از هدف به ثمر نشسته است.
دو نوع هدفی که در بالا از آنها نام بردیم رایج‌ترین گونه‌های اهداف در آنالیتیکس هستند. اما به منظور اندازه‌گیری میزان تعامل کاربران با سرویس یا سایت موردنظر، می‌توانید به تعریف دو نوع دیگر از اهداف نیز بپردازید:
- اهداف مبتنی بر بازه‌ی زمانی یا Duration Goals: در چنین اهدافی مدت زمان سِشِن‌ها حائز اهمیت است و اگر یک سِشِن برای بازه‌ی زمانی معین و تعریف شده‌ای –مثلاً ۱۰ دقیقه- طول بکشد، تبدیل رخ داده و هدف محقق شده است.
- اهداف مبتنی بر تعداد صفحات به نمایش درآمده در یک سشن یا Pages or Screens per Session: همانطور که از نامش بر می‌آید، در چنین هدفی معین می‌شود که کاربر در طول یک سِشِن از تعداد مشخصی صفحه بازدید به عمل آورد.
لازم است این نکته را بدانید که اگر یک هدف معین، در طول یک سِشِن، چندین بار محقق گردد تنها یک «تبدیل» برای آن به ثبت می‌رسد. برای مثال، تصور نمایید یک هدف مبتنی بر رویداد یا همان Event Goal تعریف کرده‌اید که در آن دانلود یک فایل PDF توسط کاربر اهمیت دارد. حال اگر فردی در طول یک سِشِن پنج بار این فایل PDF را دانلود کند، برای این عمل او پنج تبدیل به ثبت نمی‌رسد و آنالیتیکس تنها یک تبدیل را ثبت می‌کند.
در طول فرآیند پردازش وقتی آنالیتیکس با داده‌های «هیت» (hit) برای یک هدف مواجه می‌شود، به محاسبه‌ی محقق شدن هدف، ارزش مالی به ثمر نشستن آن (چنانچه ارزش مالی را قبلاً برای تحقق هدف تعریف کرده باشید) و نرخ تبدیلش می‌پردازد و سپس نتیجه‌ی این محاسبات را در گزارش‌ها وارد می‌کند.
نکته‌ی آخر اینکه، توجه داشته باشید در گوگل آنالیتیکس تبدیل‌ها و تراکنش‌های مالی به آخرین کمپین، جستجو یا تبلیغی نسبت داده می‌شوند که کاربر را به سایت شما هدایت کرده‌اند.
گروه‌بندی بر مبنای کانال و محتوا
شاید شما بخواهید داده‌هایی که جمع‌آوری شده‌اند را به روشی غیر از گزارش‌های استاندارد گوگل آنالیتیکس ساماندهی کنید. «گروه‌بندی بر مبنای کانال» (Channel Grouping)، اجازه می‌دهد داده‌های خود را در کانال‌هایی سفارشی نظم بخشید، در حالیکه گروه‌بندی بر اساس محتوا شما را قادر می‌سازد مقدار مجموع برای شاخص‌ها را، در گزارشی بر مبنای ساختار سایت خود مشاهده کنید. مثلاً، می‌توانید مقدار کلی Pageview برای تمامی صفحاتی را ببینید که همگی در گروه موضوعی «لباس‌های مردانه» بوده‌اند.
ابعاد و شاخص‌های سفارشی
در مطالب پیشین با شاخص‌ها و ابعاد به صورت مفصل آشنا شدید. اما بد نیست بدانید که شما می‌توانید شاخص‌ها و ابعاد مختص خودتان را بسازید که آنالیتیکس در اصطلاح به آنها «شاخص‌های سفارشی» (Custom Metrics) و «ابعاد سفارشی» (Custom Dimension) می‌گوید. «ابعاد سفارشی» اجازه می‌دهند گروهی از شاخص‌های اطلاعاتی را تعریف کنید که تنها مختص کسب و کار شما هستند و بعد از آنهم قادر خواهید بود که این ابعاد را بر کلیه گزارش‌ها اعمال نمایید.
- شایان ذکر است که ابعاد سفارشی می‌توانند به عنوان بعد ثانویه (secondary dimension) در گزارش‌های استاندارد و بعد اولیه (primary dimension) در «گزارش‌های سفارشی» به کار روند، یا از آنها به عنوان یک «بخش» (segment) استفاده کرد. در ادامه‌ی مباحث و دروس، به توضیح کامل‌تری در رابطه با «گزارش‌های سفارشی» (Custom Reports) و «بخش‌ها» خواهیم پرداخت.
- شاخص‌های سفارشی به اندازه‌گیری آن دسته از اطلاعات برای بعدهای استاندارد و سفارشی می‌پردازند، که امکان اندازه‌گیری آنها توسط شاخص‌های پیش‌فرض و از پیش تعریف شده آنالیتیکس وجود ندارد.
همچنین شما می‌توانید اطلاعات خود از قبیل داده‌های هیت (hit)، داده‌های تکمیلی که در قالب یک بعد سفارشی یا شاخص سفارشی ذخیره شده‌اند و… را به گوگل آنالیتیکس آپلود کنید. به صورت معمول چنین داده‌هایی از یک ابزار آفلاین مختص کسب و کار، مانند یک سیستم مدیریت محتوا (CMS) یا یک سیستم مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) و در قالب یک فایل متنی استخراج می‌شوند.
وارد کردن اطلاعات (Data Import)
ویژگی «Data Import» (وارد کردن اطلاعات) به شما اجازه می‌دهد داده‌های آفلاینی که از دیگر منابع استخراج کرده‌اید را با داده‌های هیتی (hit data) که آنالیتیکس از سایت‌تان جمع‌آوری نموده ترکیب کنید. چنین ویژگی افراد را قادر می‌سازد از اطلاعاتی که به تنهایی و به شکل مستقل راجع به کسب و کارشان گردآوری کرده‌اند بهره گرفته و به این ترتیب به گزارش‌های اشتراک خود جزئیات و عمق بیشتری بیافزایند.
آنچه گفته شد تنها اندکی از امکانات و قابلیت‌هایی است که تنظیم آنها به سفارشی‌سازی داده‌هایی که راجع به کسب و کار خود جمع‌آوری می‌کنید کمک می‌نماید. در ضمن این ویژگی‌ها، قابلیت‌ها و قوانین می‌بایست پیش از اینکه دادهها پردازش شوند، به شکل صحیح تنظیم و پیاده‌سازی گردند.
بدیهی است وقتی دادهها پردازش شدند، شما قادر نخواهید بود بر اطلاعات پردازش شده قوانین جدیدی ایجاد کرده‌اید و تنظیمات تازه‌ای که صورت داده‌اید را اعمال کنید.
در پایان نیز این نکته را خاطر نشان می‌سازیم که در دروس آینده نحوه‌ی تنظیم کلیه ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی را شرح خواهیم داد که در بالا از آنها سخن گفتیم.
منبع: Google Analytics Academy