مدتی است خودروهای الکتریکی به یکی از محبوبترین نوع ماشینها در سراسر دنیا تبدیل شدهاند. اگر چه در دهه اخیر تولید خودروهای برقی به خاطر عدم مصرف سوخت فسیلی افزایش یافته اما قابلیت بهینهسازی و توسعه در نوع ماشینهای الکتریکی با مصرف برق همچنان وجود دارد. چرا که این ماشینها نیز مضرات قابل ملاحظهای برای محیط زیست دارند که میبایست مورد مطالعه قرار گرفته و بهبود داده شوند. در این متن علاوه بر تعریفی کوتاه از خودروی برقی و تفاوت آن با ماشینهای هیبریدی، به چند خودروی برقی برتر در سالهای اخیر میپردازیم که در ایران هم کم و بیش موجود میباشند.
تفاوت خودروی الکتریکی با خودروی هیبریدی
خودروهای الکتریکی و هیبریدی به رغم شباهتهایی که با یکدیگر دارند، در عمل تا حدودی تفاوت دارند. ماشینهای برقی از یک موتور الکتریکی برای تامین نیروی مورد نیاز خود استفاده میکنند. علاوه بر این، آنها یک باتری دارند که امکان شارژ و استفاده از نیروی الکتریکی ذخیره شده در آن را به شما میدهد. باتری خودرو پس از هر بار شارژ میتواند نیروی مورد نیاز موتور را برای طی کردن مسافتی در حدود صد تا چهارصد کیلومتر را تامین کند. در صورتی که انرژی مورد نیاز خودروهای هیبریدی برای حرکت کردن طور دیگری تامین میشود. معمولا این نوع خودروها از ترکیب دو یا چند نیرو برای حرکت خود استفاده میکنند. به طور مثال یک موتور بنزینی و موتور الکتریکی در کنار یکدیگر درون ماشین قرار داده شدهاند. تفاوت مهم و عمده ماشینهای هیبریدی با برقی در این است که موتور الکتریکی در خودروهای هیبریدی با استفاده از منبع برق خارجی شارژ نمیشود، بلکه انرژی خود را برای شارژ شدن از موتور بنزینی دریافت میکند. یعنی انرژی جنبشی که توسط موتور بنزینی ایجاد میشود، موتور الکتریکی را نیز شارژ می کند. در واقع خودروهای هیبریدی همزمان از موتور احتراقی و الکتریکی استفاده میکنند و به همین دلیل بازدهی بیشتری هم نسبت به خودروهای برقی دارند.
تولید خودروی برقی در ایران
صنعت خودرو در جهان یکی از مهمترین صنایع به شمار میرود. این صنعت در ایران با مشکلات و بحرانهای بسیاری دست و پنجه نرم کرده است. یکی از موانعی که بر سر راه پیشرفت صنعت خودرو در کشور قرار گرفته، محدودیت و عدم ارتباط و آموزش مهندسین ایرانی با کمپانیهای بزرگ دنیاست. همان طور که مشاهده میکنید، خطوط تولید کارخانههای ایران خودرو و سایپا فاصله زیادی با استانداردهای جهانی دارند. با این حال در زمینه ساخت خودروی برقی شرکتهای سایپا، ایرانخودرو و شرکت کارمانیا فعالیتهایی را آغاز کردهاند. به طور مثال اولین ماشین برقی بازار ایران، ساینا بود که شرکت سایپا چند سال پیش از آن رونمایی کرد. این خودرو در سال ۱۳۹۶ معرفی شد اما هرگز به مرحله تولید نرسید. در سالهای اخیر خبری از خودروی برقی گروه مپنا به گوشمان میرسد که برای سایپا و ایران خودرو طراحی کرده است. شرکت کارمانیا نیز خودروی برقی سدان EK1 را معرفی کرد که تکنولوژی آن را از چین وارد و مونتاژ می کند. این خودرو با یک بار شارژ کامل باتری به مدت هشت ساعت میتواند بیش از ۳۰۰ کیلومتر را طی کند.
رنو زویی ZOE
رنو به عنوان یکی از شناخته شدهترین کمپانیهای مطرح ماشینسازی فرانسه در دنیا، خودروهای پرکاربردی را طراحی و به بازار ارایه میدهد که بیشتر آنها در ایران هم موجود است. رنو زویی یکی از راحتترین خودروهای برقی این شرکت با سرعت آن ۲۴۵ مایل در ساعت در جادهها است که قیمت آن در حدود ۳۹.۸ هزار دلار میباشد. با اینکه شرکت رتو قبل از سال ۲۰۱۲ چند مدل مفهومی رونمایی کرد اما اولین مینی هاچبک تمام الکتریکی رنو در سال ۲۰۱۳ به بازار اروپا آمد. زویی ۲۰۱۷ به بعد مالکان خودرو امکان استفاده از اپلیکیشن Z.E رنو را دارند که توسط آن میتوانند قبل از ورود به خودرو، سیستم تهویه را تنظیم کنند، موقعیت خودروی پارکشده را تشخیص دهند و از میزان شارژ باتریها مطلع شوند. این خودرو در نسخههای گرانترش امکانات خوبی مثل گرمکن صندلیهای جلو، روکش چرم کابین، سیستم صوتی BOSE ، چهار ایربگ، کنترل پایداری و کشش، بازیابی انرژی ترمز، کروز کنترل و محدودکننده سرعت را برای خریداران فراهم کرده است. رنو زوئی دارای یک باتری لیتیوم یون ۲۲ کیلووات ساعت است که در هر بار شارژ کامل میتواند مسافتی در حدود ۲۱۰ کیلومتر را طی کند.
از دیگر خودروهای برقی خوب بازار جهانی امروز که بیشتر آنها در ایران نیز موجود است، کیا سول Soul EV، کیا Kia E-Niro، فولکس واگن ID.۳، فیات ۵۰۰، تسلا ۳، پورشه تایکان و جگوار I-Pace را میتوان نام برد.